Toppers van Toen deel 1: Ton Brouwer

Een nieuwe rubriek voor NOWW.nl genaamd "Top van Toen". Daan Glorie (gaat samen met Marcel Stroet) enkele openwatertoppers van vroeger interviewen. We nemen een duik in de openwaterzwem-historie. Zo komen we iets meer te weten over hoe het openwater vroeger was georganiseerd en wie precies de openwatertoppers van vroeger waren. En wat doen deze oud-zwemmers tegenwoordig?

De aftrap is voor...........Ton Brouwer!

De palmares van Ton Brouwer is ongelooflijk. Hij zwom 7 keer het IJsselmeer over, werd 3^de bij de WK (1978) op Lake Windermere (Engeland) en zilver bij de WK in 1982. Daarnaast veroverde hij bij de eerste officiële WK in 1986 (ook Lake Windermere) brons op de 25 kilometer.

Daarnaast zegevierde hij op kampioenschappen in Joegoslavië (1980) en Bacoli-Napels (1981). In Nederland won hij tweemaal de drie sluizen zwemmarathon te Anna Paulowna en de 16 km in Sluis.

Maar zijn mooiste prestatie is misschien wel de Kanaaloversteek in 1979. Hij zwom de oversteek van Engeland naar Frankrijk in een recordtijd: 8 uur en 44 minuten.

Een nadere kennismaking met dit openwaterfenomeen.

Paspoort

Naam: Ton Brouwer
Geboortedatum: 5-2-1961 te Arnhem
Woonplaats: Raamsdonksveer
Tegenwoordig: fysiotherapeut
Beste prestatie: Mijn hele carrière

* Ton, hoe gaat het met je?

Met mij gaat het goed. Ik ben nog altijd druk met het werk. En verveel me geen moment.

* Hoe ben je begonnen met het openwaterzwemmen? Wat vond je er leuk aan?

Al van jongst af aan ben ik een “lange-afstander”. In 1973 werd ik Nederlands kampioen 400m bij jongens 12 jaar. De lange afstanden smaakte naar meer en een enthousiaste zwemtrainer schreef me dat jaar (onder valse naam, omdat ik als 12 jarige toen nog niet mocht deelnemen aan openwaterwedstrijden) in voor 4,5 km in Damme Brugge. Ik werd daar direct 2^e in het totaal klassement. De voorliefde voor het openwaterzwemmen was definitief geboren en is nooit meer verdwenen.

* Op je 18^de (!!) durfde je al aan om het Kanaal over te steken en je deed dat in een recordtijd. Hoe beleefde je deze “magische” oversteek?

Omdat ik als sponsor AVRO sportpanorama had, wist ik dat er een behoorlijke druk op me stond. Tenslotte bij uitvallen zou ook dat op de TV worden uitgezonden. Juist die druk heeft me ook wel een stimulans gegeven. Als in een soort roes zwom ik het kanaal over. Achteraf, na het ontvangst bij thuiskomst in Eindhoven en de TV uitzending die ik zag, realiseerde ik me pas wat voor een prestatie ik geleverd had.

* Hoe zag jou voorbereiding eruit naar een Kanaal of IJsselmeeroversteek? Hoe vaak trainde je? En wat voor trainingen, setjes?

Van september tot april trainde en zwom ik wedstrijden bij mijn zwemclub (PSV). De trainingen bestonden voornamelijk uit meer op duur gerichte zwemtrainingen. In april begon ik met buitenwater training, die ik opvoerde, afhankelijk van de tijd die ik had, van 3 tot 5 uur per dag. Met name interval duur en duurtrainingen stonden op het programma in de maanden april en mei. In juni begon de meer specifieke wedstrijd voorbereidingen, zoals zeetrainingen ed.

* Wat waren de mooiste wedstrijden in Nederland? Sluis, Anna Paulowna of toch het IJsselmeer?

Wat wedstrijd betreft kan ik niet zeggen wat de mooiste was. Elke wedstrijd had wel iets specifieks dat een soort uitdaging had, de wind in Anna Paulowna, de korte golfslag op het IJsselmeer of het smalle kanaal tussen de bomen in Sluis. Het IJsselmeer was altijd wel speciaal. Het had meer weg van een openwater zwemfamilie gevoel, met het logeren bij gastouders en de feestavond in het kasteel.

* Van 1994 tot 2001 was je bondscoach van de Nederlandse Openwaterzwemploeg. Hoe was die periode? Welke successen staan je bij?

Het was in die tijd toch meer het vechten voor erkenning van het openwaterzwemmen bij de KNZB. Het was toen niet Olympisch en er was ook geen direct uitzicht dat het opgenomen zou worden in het Olympisch programma. Financieel was er niet zoveel ondersteuning. Toch wist de openwaterzwemcommissie het voor elkaar te krijgen dat er elk jaar voldoende middelen waren om een aantal zwemmers weer de gelegenheid te geven internationaal deel te nemen aan openwaterwedstrijden. Individueel zijn er in die periode een aantal zwemmers internationaal doorgebroken. Ik heb geen speciaal succes wat me bijstaat. In die periode haalde diverse zwemmers ere metaal bij internationale kampioenschappen. Ik denk dat iedere zwemmer op zijn of haar manier een enorm succes neerzet door een topklassering bij een internationaal kampioenschap te behalen.

* Je hebt het openwaterzwemmen meegemaakt als coach en zwemmer. Hoe heeft het openwaterzwemmen zich ontwikkeld in Nederland en internationaal van 1980 tot 2000?

In de jaren 70/80 was het nog een individueel gebeuren. Er was nog geen openwater zwemcommissie zoals het later kwam. Natuurlijk had je wel openwater wedstrijden (heette in die tijd: langebaanwedstrijden over 2 en 3 km.) In 1980 werd het openwaterzwemmen door de FINA erkend. Vanaf die tijd is er een beter gestructureerd beleid gekomen binnen zowel de nationale als internationale zwembond. Met natuurlijk het opnemen van het openwaterzwemmen als Olympische discipline zijn er veel meer mogelijkheden gekomen. Al vind ik het jammer dat het openwater zwemmen nu geen eigen bondscoach heeft binnen de KNZB.

* Ga je tegenwoordig nog wel eens kijken bij openwater wedstrijden?

Ik ga bijna nooit kijken. Wel houd ik al jaren het openwaterzwemmen bij via de NOWW website. Een goede ontwikkeling is dat er steeds nieuwe talenten zich internationaal manifesteren. Jammer vind ik het dat veel openwaterzwemmers van tegenwoordig meer zwembad zwemmers zijn geworden. Willen we echt internationaal doorbreken in de breedte, dan moeten er meer buitenwater trainingen worden ingepast in de opbouw naar wedstrijden. Ik lees te vaak dat de Nederlandse zwemmers zich tijdens wedstrijden”verrast voelde door de elementen” die naar mijn mening te trainen zijn door meer buitenwater- of zeetrainingen te doen.

* Momenteel ben je fysiotherapeut. Help je ook wel eens (top)sporters? En hoe is het vak van fysiotherapeut?

Ik ben op dit moment niet specifiek verbonden aan een sportbond, wel behandel ik met grote regelmaat (top)sporters uit andere disciplines (maar juist geen zwemmers?!). Naast behandelen adviseer ik hen bij trainingsopbouw, blessurepreventie en specifieke krachttrainingen. Het motto van de fysiotherapie is: “specialist in bewegen” en of dat nu op recreatief of topsportniveau is, ik ben altijd bezig met mensen beter te laten bewegen (presteren). Het sluit mooi aan op mijn sportverleden.

Ton, super bedankt voor dit interview! Zo weten we weer iets meer over het openwaterzwemmen vroeger. Leuk om de persoon achter de prestaties te ontmoeten!

Daan Glorie & Marcel Stroet