In gesprek met....Lesley Voorn

Lesley Voorn

Lesley Voorn begon als acht jarigjongetje bij Torpedo met 400m’s in het open water zwemmen. Rond tienjarige leeftijd zwom Lesley binnen op het NK al mee om de medailles in zijn categorie op de schoolslag onder leiding van de heer Lam. Op gegeven moment mocht Lesley buiten 800-1000m zwemmen tot zijn veertiende. Maar zodra hij 15 werd ging hij schoolslag zwemmen in het open water circuit. Eerst was het rond de 50e plek waar hij mocht plaatsnemen. Hem werd toen verteld dat voor Romald de Rie eindigen een goede prestatie was en dat lukte Lesley dan ook! Zeer trots en voldaan verliet hij zijn eerste wedstrijd! Maar in de jaren daarna nam Lesley al snel plaats in het treintje van de grote Nico Wempke en Guus Razoux Schultz. Op dat moment zwommen Nico en Lesley in de zomer samen meerdere kilometers weg.

“Vaak ging het op de training sneller dan op de wedstrijden” vertelt Lesley. Even onder het uur op eigen kracht op de 4km schoolslag was daarbij een gewoonte. Dan te bedenken dat we nu hooguit twee zwemmers hebben die slechts op de losse km of 2km net dat gemiddelde halen! In 1991 werd het NK op de bosbaan gezwommen, 5 hele kilometers schoolslag. Lesley kon 4km met de kopgroep mee, maar moest de laatste kilometer lossen. En dan ook nog een jury naast je varend die doodleuk zegt “het gaat niet zo goed he jongen.” Sarcasme alom. in 1994 waren er 2 volwaardige treintjes die elke wedstrijd weer de strijd met elkaar aan gingen. Treintje : Marco Voorn, Lesley Voorn, Martin van Vliet en Dieter Hoofman onder begeleiding van George Sieverding versus Guus Razoux Schultz, Jeroen Hauwert, Erwin de Grijs, Anton Thoen en Martijn v/d Maagdenburg. In die mooie tijd mocht men nog hoog in de nek van de ander zwemmen en was het niet “profiteren”. Toen werd er nog hard geknald! Maar zag men dat zijn treintje af zakte, was men meteen bezig met positie zoeken in het andere treintje.. En daar liet men zich niet af zakken, maar daar dook men tussen! En dan te bedenken dat je dan al met je buik boven iemand zijn rug ligt, dan moet je een redelijk stevige actie maken wil je er tussen komen! Maar vroeger ging dat gewoon! Uiteraard werd er wel eens het een en ander tijdens de race uitgevochten, maar na de race was alles weer koek en ei. Men gaf zelfs tips hoe hij het de volgende keer beter kan doen en wat zijn fout was. Niet wetende dat daar dan weer stevig op getraind werd en de tip achterhaald was! Geen jury die fluit maar een zwemmer die zelf corrigeert en aangeeft wat wel of niet kan. Hakken iets hoger, tegen je borst hield in dat je even wat moest afzakken. Nogmaals voeten omhoog was waarschuwing twee en een ferme trap naar je borst was je laatste waarschuwing, waarna men zich meestal al naar acceptabel hoogte liet zakken.. Dit is een stukje sporteigenheid. Dit houdt in dat de sport beoefend wordt zoals deze bedoeld is/was zonder dat hier door omgevingsfactoren een verandering in komt.

Helaas moeten we tegenwoordig constateren dat we de voetbalkant op gaan; ouders van zwemmers die als hooligans langs de kant de jury naar z’n grootje schreeuwt. Juryleden die uitslagen beslissen door het bepalen van wat wel niet meer mag, en het onnodig corrigeren of diskwalificeren van zwemmers. De eigenheid van de sport raakt uit het zich en we zijn op weg naar een jurysport. Bereid je voor op omkoping van juryleden en cijfers voor tactiek en techniek tijdens de race! Laten we ook niet vergeten dat we in Nederland tegenwoordig verwend worden, vrij snel kaarten of waarschuwingen krijgen. Vroeger zwom men bikkelhard, kreeg en deelde een beuk/stoot uit en dat hoorde erbij. Tegenwoordig hoort dat ook in het open water zwemmen, echter alleen in Nederland niet.

Maar terug naar het verhaal, in 1994 Kwam Lesley aan de macht. Dit ging echter niet zonder slag of stoot. Zoals Lesley zei, lagen ze bij het NK “3 lagen dik op elkaar” Lesley op 1m diepte, Marco kon nog net ademen al zwemmend op Lesley en Guus bepaalde de richting omdat hij twee hoog lag. Open water zwemmen zoals het bedoeld was! En doordat de weerstand uiteraard minder is onder water, won Lesley dat betreffende NK. Dus onderop liggen is nog niet zo’n nadeel! Zoek alleen geen voeten op! Dit was een start van een hele lange reeks gewonnen NK medailles, klassementen en wedstrijden. In 1995 kwamen er discussies m.b.t. de eerlijkheid van de treintjes, en het waren vooral de ouders of trainers van de kinderen/jeugdzwemmers die af moesten haken die klaagden. Uiteindelijk na enkele seizoenen gezeur is het gelukt! De eigenheid van de sport gaat aan de wilgen en er worden barbaarse regels opgesteld. Gelukkig was de jury in de jaren 90 nog niet zo bedreven in het fluiten en de gele en rode kaart waren toen nog een fantasie. Er kriebelde dus niets en de jury bleef rustig zitten en corrigeerde af en toe eens. Zoals Lesley zei; je liet je een 30cm zakken en vroeg al zwemmend of het “zo goed?” was en de jury was tevreden! Terwijl 5 sec later het gehele treintje weer boven elkaar lag.

Naarmate de regels vaker (en strenger) gehanteerd werden, stopten er meer zwemmers. Vele bondsvertegenwoordigers en taakgroepleden zouden dit tegenspreken met andere argumenten, maar het is een feit. Vroeger was zwemmen een teamsport en had men een taak. Je was kopman, knecht of afstopper. En de mindere helden hadden veelal een (korte) taak in hun treintje en kwamen naar de wedstrijden zonder het erg te vinden niet te winnen. Nico was lange tijd kopman, en Lesley mocht fijn knechten. Ook als Lesley een wedstrijd kon winnen bleef hij achter Nico, want die was kopman. En achter kopman Lesley lagen wel drie afstoppers (Marco, Martin en Dieter) die zorgde dat Lesley won en mogelijk een tweede van hun team op het podium kwamen. Er werd tactisch gezwommen!

Na 1997 werd schoolslag dus minder populair en bleef er 1 treintje over. Dat vereist weer een andere tactiek, dus toen werd de kopman in de kuiten geknepen door de knecht als de concurrent eraan kwam met zijn sprint. Omdat vroeger veelal 2 en 3km’s gezwommen werd (geen 1km’s & tijdraces!) werd halverwege de tijd door gegeven. Deze was van belang omdat in het oude klassement je tijd telde en niet hoever je achter de winnaar zat. Marco was de rekenmeester in het schoolslag treintje en liet weten hoe het ervoor stond. Lesley werd als kopman aangetikt als het harder moest. En dan nog durfden mensen te klagen dat er oneerlijk gewonnen is. Ik(Sander) zou bijna geld in het schoolslag zwemmen steken omdat de sport op hoog tactisch niveau bedreven werd! In het treintje had men een taak en het was een machine! Waar is die tijd gebleven?! Ieder voor zich tegenwoordig,  helaas ook omdat het veld in de loop der jaren flink uitgedund is door de (nieuwe) opgestelde regels. Want een knecht mocht niet meer mee. Hij zou op twee punten gediskwalificeerd worden tegenwoordig! De 1 meter- regel en je mag niet in dienst van een ander zwemmen staat vermeld in de reglementen.

Ook Lesley zag de terugloop in al de jaren die hij bleef winnen. Er bleef steeds minder over van de goede oude treintjes en hij liet op eigen kracht zien ook nog de beste te zijn. Gelukkig bleef Lesley zich nieuwe doelen realiseren naast het oneindig winnen van bokalen en (nationale) titels. Op gegeven moment was de uitdaging om een seizoen lang “doodleuk” alle wedstrijden te winnen. Waar in de eerste paar jaren Martijn v/d Maagdenburg nog eens roet in het eten gooide in het begin van het seizoen wist Lesley enkele jaren later, jaren op rij zijn doel wel te behalen.

En dan? Win je alles, heb je alles, kan je alles… Elk normaal persoon op leeftijd laat zich snel afglijden naar het zo verleidelijke en gemakkelijke Masterklassement. Enkele keren een kilometertje zwemmen en je bent weer een nationale medaille rijker. Echter gaf Lesley aan zolang hij won bij de senioren, geen Masterklassementen te zwemmen. Een nieuw doel is er niet meer gekomen, athans niet op korte termijn. Mocht schoolslag open water (wat de taakgroep ooit zou gaan proberen) voor zijn 60e nog Europees worden, zien we hem weer afgetraind en wel voorop zwemmen! Athans als zijn schouder dat houdt, want in de loop der jaren is Lesley tweemaal geopereerd geweest aan zijn schouder (tijdens zijn zwemcarrière!) zonder al het metaal dat erin zat, zouden zijn armen eraf vallen. Kijk, dat is nog eens tot het “gaatje” (ik zou zeggen “botje”) gaan! Tegenwoordig houden we extra rust bij wat spierpijn! In de hoop dat Tim v/d Berg zijn troon zou overnemen(wat na enkele jaren ook gelukt is) is hij gestopt met zwemmen op niveau.

Na een gesprek van ruim twee uur vroeg ik Lesley naar zijn mening m.b.t. sommige zaken. En ik vroeg hem naar enkele cijfers/feiten. Eerste vraag was de knieënkwestie. Tegenwoordig stelt men de schoolslag als dodelijke slag voor je knieën. Deze beweging zou geen normale anatomische stand zijn voor het kniegewricht. Echter is alles trainbaar, en zo liet ook Lesley weten; “ik trainde vroeger vele kilometers schoolslag beenslag” setjes als 4x200, 8x100, 16x50m schoolslag beenslag was dan ook gewone kost. Want wanneer je iets traint, boek je vooruitgang. En in de zomer had hij dus ook geen last van zijn knieën. George Sieverding wist dus goed waar hij mee bezig was.

Mijn tweede vraag was hoe druk het veld vroeger was. Daarop kon Lesley me antwoorden dat er vroeger geregeld meer dan 800 starts waren. Bussloo had geregeld 200-300 deelnemers op het vrijeslag programma staan. Toen werden er nog 10 prijzen uitgereikt en kon men ter plekke nog inschrijven! Wat de schoolslagzwemmers soms nog wel eens deden, en Lesley heeft er zo ooit een tiende plek uitgesleept door met de kopgroep mee te gaan (als schoolslag zwemmer!). Begrijpelijk is dat dit natuurlijk niet door iedereen geapprecieerd werd. De schoolslag had toen nog ruim 40 man aan de start op een 2 of 3km. Tegenwoordig moeten we het stellen met maximaal 15 man. De derde vraag kwam voort uit mijn interesse in het onderscheid in categorieën in het open water zwemmen. Vroeger moest je na je juniorentijd meteen bij de heren mee zwemmen en jezelf omhoog werken. Geen eindeloze gescheiden categorieën tijdens wedstrijden, verrekening met leeftijd of tijdraces om eigen kracht van de zwemmer te bepalen. Vroeger werden alleen 2 en 3km’s gezwommen en het NK was dan ineens 5km. Van 1km was geen spraken, laat staan tijdraces.

Ook vroeg ik zijn mening m.b.t. het huidige open water zwemmen. En zoals velen bevestigt ook Lesley dat er ouders zijn van tegenwoordig zich voor, tijdens en na de wedstrijd te veel op de negatieve manier met de race bemoeien (zwemhooligans). Ik hoop volgend jaar een fotograaf zo ver te krijgen, ze te gaan spotten! Kan ik wel wat leuks mee! “Hooligan van het weekend”.

Ik vroeg Lesley naar de ontwikkeling van het (schoolslag) open water zwemmen. Ook nu een minder fijne gedachte die we delen, want we zien het aantal deelnemers stagneren en in de toekomst zal dat alleen nog maar verder terug lopen door de regels die in der loop der tijden strenger gehanteerd worden. De zwemmers worden voor het idee open water zwemmen al afgeschrikt door de regels en negatieve ervaringen van mede zwemmers. Ook zijn er teveel programmanummers op de wedstrijden; de dagen worden te lang. Hoe vaak hoor je dat een kind geen estafette meer mee mag zwemmen omdat pa of ma weg wil? Ik zou eerlijk gezegd ook klaar zijn na een hele dag op een stoeltje zitten toe kijken. Ze proberen het! Niet iedereen is gelijk begaan met andere ouders, clubs of zwemmers. Want als je eenmaal nieuw bent moet je je weg zien te vinden. Niet wegjagen met regels, zwemhooligans, te lange dagen zonder een glaasje prik of een snack. En vaak zijn de startkosten best hoog. Maar hij heeft hoop in de jeugdige zwemmers van nu! Wanneer Tim v/d Berg tactisch wat ervarener en sterker word kan hij nog veel harder. Juriun Hartman is tactisch al goed ontwikkeld en ervaren, maar kan met meer uren training nog veel harder! En tot slot Dennis Wijbenga die al beresterk is maar net als Tim tactisch nog veel moet leren. Dat is ook niet gek is als je vrij nieuw en onbekend bent met het open water zwemmen. Ervaring komt met de jaren, voor iedereen!

Met behulp van Lesley’s ervaringen en belevingen kon ik dit leuke stukje schrijven, en wil ik hem bij deze nogmaals bedanken! Sommige namen zullen bekend voorkomen van tegenwoordig, andere namen totaal niet. De reden dat ik enkele stukken ben gaan schrijven is omdat er grote zwemmers zijn geweest die veel betekend hebben voor en in de sport, maar ze vandaag de dag niet eens aangewezen kunnen worden. In de toekomst zal ik ook andere (oud-) zwemmers naar hun verhaal vragen en hier een mooi stukje van maken. Want ook een stukje geschiedenis is belangrijk om te weten vind ik! En niet allerminst is het interessant wat er vroeger gezwommen werd in vergelijking met nu. Die feiten/statistieken zal ik voor het nieuwe seizoen nog plaatsen in samenwerking met enkele mensen.